Λέμφωμα

Λέμφωμα:

Το λέμφωμα είναι μια κακοήθεια του αίματος που προσβάλλει κυρίως τους λεμφαδένες. Υπάρχει πιθανότητα να προσβληθούν ο μυελός των οστών και ο σπλήνας, καθώς και άλλα όργανα, όπως το στομάχι, το έντερο, ο εγκέφαλος και το δέρμα.

Τα λεμφώματα διακρίνονται σε 2 κύριες κατηγορίες:

  • Hodgkin
  • μη-Hodgkin

Τα μη-Hodgkin λεμφώματα είναι το συχνότερο αιματολογικό νεόπλασμα στους ενήλικες. Διακρίνονται στα χαμηλής κακοήθειας ή βραδέως εξελισσόμενα και στα υψηλής κακοήθειας ή επιθετικά λεμφώματα. Προσβάλλονται συχνότερα οι άντρες από τις γυναίκες και εμφανίζονται πιο συχνά σε ασθενείς μέσης ή προχωρημένης ηλικίας, ενώ το λέμφωμα Hodgkin προσβάλλει πιο συχνά άτομα ηλικίας μεταξύ 15 και 30 ετών και άτομα άνω των 55 ετών.


  • Συμπτώματα

    Ο ασθενής μπορεί να αναφέρει τα εξής συμπτώματα:

    • Αδυναμία, καταβολή
    • Πυρετό
    • Ανεξήγητη απώλεια βάρους
    • Νυχτερινές εφιδρώσεις
    • Ψηλαφητούς λεμφαδένες στον τράχηλο, στις μασχάλες ή στις βουβωνικές χώρες
    • Επίμονο βήχα
    • Δύσπνοια
    • Απώλεια όρεξης
    • Κνησμό (φαγούρα)

    Πόνο στους λεμφαδένες μετά την κατανάλωση αλκοόλ (χαρακτηριστικό σύμπτωμα στο λέμφωμα Hodgkin)

  • Τι προκαλεί το λέμφωμα

    Μέχρι σήμερα δεν έχει αποδειχθεί ο τρόπος με τον οποίο προκαλείται το λέμφωμα. Ως πιθανοί προδιαθεσικοί παράγοντες για την ανάπτυξη λεμφώματος θεωρούνται:

    • Φάρμακα ή ασθένειες που καταστέλλουν το ανοσοποιητικό σύστημα
    • Λοιμώξεις πχ. ο ιός HIV, ο ιός της ηπατίτιδας C και ο ιός Epstein-Barr, καθώς και το ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Helicobacter pylori)
    • Έκθεση σε φυτοφάρμακα ή ορισμένες άλλες χημικές ουσίες
    • Οικογενειακό ιστορικό λεμφώματος (άτομα των οποίων συγγενείς έχουν διαγνωσθεί με λέμφωμα διατρέχουν πιο αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσουν και τα ίδια λέμφωμα)
  • Διάγνωση

    Η διαγνωστική προσέγγιση επί υποψίας λεμφώματος μπορεί να περιλαμβάνει:

    • Ατομικό και οικογενειακό ιατρικό ιστορικό
    • Φυσική εξέταση
    • Αιματολογικές εξετάσεις
    • Απεικονιστικό έλεγχο (ακτινογραφία, υπερηχογράφημα, αξονική/μαγνητική τομογραφία, PET)
    • Βιοψία λεμφαδένα
    • Μυελόγραμμα και οστεομυελική βιοψία
  • Θεραπεία

    Η απόφαση για την έναρξη θεραπείας εξαρτάται από τον τύπο του λεμφώματος.

    • Στα χαμηλής κακοήθειας λεμφώματα (δηλαδή σε αυτά που εξελίσσονται με αργό ρυθμό), ο ασθενής τίθεται σε στενή παρακολούθηση. Η θεραπεία χορηγείται σε περίπτωση που πληρούνται συγκεκριμένα κριτήρια (πχ μεγάλο μέγεθος λεμφαδένων, σημαντική απώλεια βάρους, αναιμία), διότι έχει αποδειχθεί ότι η έναρξη θεραπείας χωρίς να χρειάζεται δεν αλλάζει την πορεία του λεμφώματος, απλώς αυξάνει την τοξικότητα.

     

    • Όταν τεθεί η διάγνωση λεμφώματος υψηλής κακοήθειας (δηλαδή επιθετικού τύπου), η θεραπεία πρέπει να ξεκινήσει άμεσα. Η οποιαδήποτε καθυστέρηση μπορεί να επηρεάσει δυσμενώς την πρόγνωση.

     

    Υπάρχουν διάφορες θεραπευτικές επιλογές που χρησιμοποιούνται, μεμονωμένες ή σε συνδυασμό: χημειοθεραπεία, ανοσοθεραπεία (μονοκλωνικά αντισώματα), ακτινοθεραπεία  ή/και μεταμόσχευση αιμοποιητικών  κυττάρων.

    Το είδος της θεραπείας που θα χορηγηθεί καθορίζεται από τους εξής παράγοντες:

    • Τύπος του λεμφώματος
    • Στάδιο του λεμφώματος
    • Ηλικία του ασθενούς
    • Συν νοσηρότητες (άλλα προβλήματα υγείας)
    • Επιθυμία του ασθενούς

     

    Στο σημείο αυτό θα πρέπει να τονισθεί ότι ο καθορισμός του σταδίου στα  λεμφώματα δεν έχει την ίδια σημασία όπως στις κακοήθειες των συμπαγών οργάνων. Ο Αιματολόγος βασίζεται στη σταδιοποίηση, προκειμένου να αποφασίσει εάν ο ασθενής πρέπει να λάβει θεραπεία και, εάν ναι, τι είδους θεραπεία. Τις τελευταίες δεκαετίες σημειώνεται αξιόλογη πρόοδος τόσο στη διάγνωση όσο και τη θεραπευτική αντιμετώπιση των  λεμφωμάτων, αυξάνοντας τα ποσοστά πλήρους ύφεσης και παρέχοντας τη δυνατότητα ακόμα και ίασης.